İHTİYAÇ NEDİR ve KAÇ ÇEŞİTTİR ?

 Her bireyin ihtiyaçları vardır. Bu ihtiyaçlar kişiden kişiye farklılık gösterir. Resimde de gördüğümüz gibi kimimiz için son model telefon bir ihtiyaç ilken, kimimiz için ekmek bile bir ihtiyaçtır. İhtiyaçlarımız genelde sahip olup olmadıklarımıza göre değişir.

İnsanların yaşamlarını devam ettirebilmek için ve olmadığında sıkıntı çektikleri koşullara ya da varlıklara “İhtiyaç” adı verilir. Biz insanların beslenmek, barınmak, giyinmek ve eğitim gibi temel ihtiyaçlarımız bulunmaktadır.  [1]

İhtiyaçlarımızı 6 alt basamakta inceleyebiliriz;

*Normatif İhtiyaçlar

*Karşılaştırmalı İhtiyaçlar

*Hissedilen İhtiyaçlar

*İfade Edilen İhtiyaçlar

*Önceden Tahmin Edilen ya da Geleceğe İlişkin İhtiyaçlar

*Acil İhtiyaçlar

1. Normatif İhtiyaçlar 

Bizden beklenenlerle yapabildiklerimiz arasındaki farklardır. Hedef kitlenin ihtiyacının, ulusal bir standartla karşılaştırılmasıyla belirlenir. Hedef kitlenin performansı, var olan normdan daha düşük olduğunda normatif ihtiyaçlar bulunmaktadır. [2]

Örnek olarak;  Türkiye genelinde yapılan bir sınavın okul olarak ortalamanın aşağısında olmak normatif bir ihtiyaç türüdür.

2. Karşılaştırmalı İhtiyaçlar 

 

                                                                                                 Normatif ihtiyaçlara benzer genel olarak, fakat burada hedef kitle bir norm ya da ulusal bir standart ile değil, kendisine benzeyen diğer kitle ve ya grup ile karşılaştırılır. Burada da öncelikle karşılaştırılma yapılacak alan belirlenmelidir.[3]                                                                                                                                                                                       Örnek olarak; hep karşılaştırma yapılan bi durum vardır. Komşunun çocuğu ile biz hep bir karşılaştırmaya tabi tutuluruz.

3. Hissedilen İhtiyaçlar 

                                                                                   Kişisel ihtiyaç olarak ele alabiliriz. Yani hissedilen ihtiyaçlar, kişide var olan beceri düzeyi ya da başarı ile kişiden beklenen beceri düzeyi ya da başarı arasındaki farktır. Hissedilen ihtiyaçları en etkili şekilde belirlemek için kişisel görüşmeler ve anketler kullanılır. [3]                                                                                                                                                                                                                                                                         Örnek olarak ;  İşe alınacak kişiye “Sizin çalışma başarınızı arttırmak için neler yapılabilir.” sorusunu yöneltmek onun ihtiyacını karşılamaya yöneliktir.

 

4. İfade Edilen İhtiyaçlar 

Bireylerdeki hissedilen ihtiyaçların eyleme dönüştürülmesine denir.                                                                                                                                                                                                                Örnek olarak; üniversiteyi kazanmak isteyen bir öğrencinin dershaneye kayıt olması.

5. Önceden Tahmin Edilen veya Geleceğe İlişkin İhtiyaçlar 

  

Önceden tahmin edilen ihtiyaçları, gelecekte oluşabilecek değişiklikler olarak tanımlamak mümkün.[3]

  

Örnek olarak; hepimizin başına gelebilecek olan doğal afetlere karşı önceden gerekli tedbir ve önlemler almamız gibi

6. Acil İhtiyaçlar 

Acil ihtiyaçlar adı üzerinden de anlaşılacağı gibi aniden ortaya çıkıp önemli sonuçlar doğuran başarısızlıklardır.  [3]

Örnek olarak ; deprem, yangın vb. ortaya çıkan doğal afetler sonucu başarısızlıklarımız bizim ihtiyaçlarımızı gösterir.

[1]http://www.derszamani.net/istek-ve-ihtiyac-nedir.html

[2]http://ogta.net/lesson/ihtiyac-analizi-sunum

[3]http://ihtiyacanalizi.blogspot.com.tr/