Bilgi İşlem Modeli

Bilgi İşlem Modeli 

Bilgi işlem modeli, bilginin zihne ulaşımı, depolanması ve hafızadan geri getirilmesini açıklayan bir modeldir.

Bu model insan zihninin işleme şeklini, bilgisayarın işleme şekline benzeterek açıklar. Buna göre, hem insanlar hem de bilgisayarlar bilgiyi alırlar, depolarlar, geri getirirler ve bu bilgilere dayanarak karar verirler. Bilgisayarlar girdi olarak sembolleri kullanırlar, onlara işlemleri uygularlar ve çıktı meydana getirirler. İnsanlar da aynı şeyi yaparlar.(1)

Bilgiyi işleme kuramına göre dışarıdan duyu organlarına gelen bilgiyi alma işleminden başlayarak davranış değişmesş olarak ortaya çıkıncaya kadar bilginin dönüştürülme biçimlerine öğrenme süreçleri adı verilmektedir.(2)

İki temel öğeye sahiptir: 

1. Üç tür bellekten oluşan bilgi depoları 

2. Bilginin bir depodan diğerine aktarımını sağlayan içsel, bilişsel etkinlikleri kapsayan bilişsel süreçlerdir.(4)

Bilgi İşlem Modeli Nasıl Çalışır ?

Bilgi işlem süreci dışarıdan gelen uyarıcılarla işleme başlar. Gelen bu uyarılar farklı bilgi depolarına gönderilir ve buralarda depolanır. Anlamlı yapılar halinde işlenir ve daha sonra kullanılmak üzeri geri çağırılır.

İlk olarak kapasitesi sınırsız olan duyusal belleğe gelir. Bilgi kısa bir süreliğine burada tutulur. Duyu organlarımızla ulaşabildiğimiz anlamlandırılmamış bilgilerdir.

,

 Anlamlı hale getirebilmek için bilgi kısa süreli belleğe aktarılır. Bu işlev dikkat ile gerçekleştirilir.

Bu aşamada ise kısa süreli bellek duyusal kayıttan aktarılan sınırlı miktardaki bilgiyi kısa süreli depolama görevini üstlenir.

Kısa süreli bellek kapasitesinin sınırlarını arttırmak için iki temel yol kullanılabilir: Bunlar: Gruplandırarak birimleri genişletme ve İşleme süresini kısaltmadır.

Uzun süreli bellek, sürekli bellek deposu olarak kabul edilir. Kısa süreli bellekte işlenmiş olan bilgi uzun süreli belleğe gönderilerek depolanır. Bir bilginin öğrenilmiş kabul edilmesi için mutlaka uzun süreli bellekte depolanmış olması gerekir.

 Uzun süreli bellekteki depolamada da bir kodlama sistemi kullanılır.

Uzun süreli bellek bir kütüphaneye benzetilebilir. Bir kütüphanede binlerce kitap bulunur. Kitaplar belirli bir referans sistemine göre yerle ştirildi ği için kullanılmak istenen kitabı bulmak çok zaman almaz. Referans sistemi ne kadar iyi yapılandırılırsa, istenilen kitabı bulmak o kadar kolaylaşır. (3)

Aşagıda bilgi işleme modelini görmekteyiz. Yukarıda da söylediğimiz gibi bilgi uzun süreli bellege geldikten sonra kodlama sistemi kullanılır. Bu şemada da bilgileri odalara ayırarak belirli kümeler oluşturmuştur.

Bilgi İşleme Modeline Göre Öğretimin Düzenlenmesinde Dikkat Edilecek Hususlar

Konuya dikkat çekilmelidir.

  Öğrenenin temel ve önemli olan bilgiyi diğer ayrıntılardan ayırt etmesine yardımcı olunmalıdır. 

 Yeni kazanılacak olan bilgi ile önce bilginin ilişkilendirilmesi yapılmalıdır (eklemleme).

  Öğrenenin bilgiyi anlamlandırmasında örgütlemesine yardımcı olunmalıdır.

 Soyut fikirleri somutlaştırmaya yardımcı olacak örnekler verilmelidir.(4) 

1 ve 3) http://www.biyolojiegitim.yyu.edu.tr/ders/omk/bimbe.pdf

2) http://sevaldereli01.blogspot.com.tr/2012/10/isleme-kurami-bulundugumuz-ortam-saysz.html

4) http://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/357/mod_resource/content/2/12._hafta-Bilgiyi_Isleme_Kurami.pdf

Veri Enformasyon Bilgi Farkları 

Merhaba arkadaşlar, bloguma hoşgeldiniz. Bu blog yazımda sizlere veri,enformasyon ve bilgi nedir, arasındaki farklar ve birbiriyle olan ilişkilerinden bahsedeceğim.

Öncelikle her birinin ne anlama geldiğine bir bakalım.

1.VERİ : 

     İşlenmemiş,ham ve bir anlam yüklenilmemiş her bilgiye veri diyebiliriz. Tek başına kullanıldığında bir anlam ifade etmeyecektir. Birçok veri çeşidi vardır. Görsel, sayısal, ses ve video gibi çeşitlendirebiliriz. 

     

     Bilgileri oluşturabilmek için insanlar bu verilerden yola çıkarak sonuca varırlar.Örneğin gün içerisinde  mağazaya giren kişi sayısı, dışarıda havanın sıcaklığı, boyunuzun uzunluğu, göz renginiz veya son okuduğunuz kitabın sayfa sayısı veri kavramı için verebileceğimiz bazı örneklerdir. Bu verilerin hepsi bizi konuyla ilgili bilgilere götürür. 

     Eğer "Fatma matematik dersinin birinci sınavından 95 aldı." gibi bir cümle kurarsak cümlede veri kullanmış oluruz. Burada sınav notu ham bir gerçektir.

2.ENFORMASYON

     Verinin belli bir formülle düzenlenerek anlamlı hale dönüştürülmesidir. Başka bir deyişle veriler; özetleme, hesaplama, sınıflandırma, gruplandırma ve analizler aracılığıyla enformasyona dönüştürülmektedir. Yani veriler, düzenli ve anlamlı ilişkiler çerçevesinde bir araya getirildiğinde önem kazanarak enformasyona dönüşürler. (1) 

     Örneğin; sınıfın not ortalaması son 3 yılın en yüksek ortalamasına sahip gibi bir cümle kullandığımız an enformasyon içeren bir cümle kurmuş oluruz. Çünkü bu cümleyi söylemeden önce o yıllardaki sınıfın not ortalamaları sistemli bir şekilde analiz edildikten sonra sonuç bu şekilde özetlenmiştir.

3. BİLGİ

     Veri ve enformasyonlar bilginin temelini oluşturmaktadır. Bilgi, enformasyonun kullanılması ve yorumlanmasın sonucu ortaya çıkar. Başka bir deyişle bilgi, enformasyonun deney,yorum,analiz ile zenginleştirilmiş halidir.

     

     Bireyin bu enformasyon verilerini kullanarak bir sonuç çıkarması beklenir. Yukarıda verilen örnekten yola çıkarak "sınıfın ortalaması son 3 yıldır 75-85 arası bir puandır" dediğimiz an bir varsayımda bulunarak bilgi içeren bir cümle kurmuş oluruz.

1.ÖRNEK

2.ÖRNEK

FARKLAR

• (Veri işlenmemiş rakamlar, sayılar ve figürlerdir. Bilgi verilerin işlenmiş halidir.
• Veri bilgiden bağımsızdır. Bilgi ise veriye bağımlıdır.
• Veri hamdır. Bilgi üründür.
• Veri tek bir üniteden oluşur.  Bilgi ise gruplandırılmış verilerden oluşabilir.)3
• Bilgiden düşüncelerden bahsedelirken , enformasyon belli bir veriler sonucu elde edilen hükmü bildirir.
• Bilgi belli bir süreç boyunca oluşan olayı belirtir, enformasyon ise o an ortaya çıkan sonucu belirtir.
• Verilerin tek başına bir anlam belirtmez, enformasyon ve bilgi bir sonuca ulaşmayı sağlar.

 Sonuç olarak bu üç kavramda birbiri ile doğrudan ilgili ve bağlantılıdır. Veriden enformasyona daha sonra da bilgiye geçilir. Bu süreç belli aşamalardan oluşur. Veriler toplanır öncelikle. Analiz edilir ve daha sonra yorumlanarak karar verilir. Enformasyon ve bilginin ne kadar doğru ve sağlıklı olduğunu verinin doğruluk payı ile doğrudan ilişkilidir. 

Bu ilişkiyi de aşağıdaki resim ile açıklayabiliriz.

(1)http://kisi.deu.edu.tr//sezgin/Bilgi_Yonetimi_Kavramlari.pdf

2.http://www.2eylul.com.tr/veri-enformasyon-bilgi-makale,2841.html

(3).https://limenya.com/veri-ve-bilgi-arasindaki-fark/